منظور از واژه «مشکوة» دخت پیامبر، «فاطمه» است و واژه «مصباح» دو نور دیده‌اش حسن و حسین هستند.
«الله نور السّماوات و الارض، مثل نوره کمشکوة فیها مصباح، المصباح فی زجاجة، الزجاجة کانّها کوکب درّی… »(۱)
خدا نور آسمان‌ها و زمین است. وصف نور خداوند همانند چراغدانی است که در آن چراغی پرفروغ باشد. آن چراغ در حبابی قرار گیرد، حبابی شفّاف و درخشنده، همچون اختری فروزان … .
«حافظ ابن مغازلی شافعی» در کتاب مناقب از «علی بن جعفر» آورده است که گفت:
من از حضرت کاظم علیه السلام در مورد تفسیر آیه شریفه پرسیدم که؛ «کمشکوة فیها مصباح» چه پیام و مفهومی دارد؟
آن حضرت فرمود: منظور از واژه «مشکوة» دخت پیامبر، «فاطمه» است و واژه «مصباح» دو نور دیده‌اش حسن و حسین هستند.
آنگاه از «کانّها کوکب دریّ» پرسیدم که فرمود:
فاطمه در میان زنان گیتی بسان اختری نورافشان است.
سپس از «یکاد زیتها یضیء» پرسیدم که فرمود: او در دانش و بینش چنان است که چیزی نمانده است که همه علوم و دانش‌ها، از او سرچشمه بگیرد.
و نیز از پیامبر آورده‌اند که فرمود: «… و نور ابنتی فاطمة من نور الله…»(۲) ؛ نور دخت گرانمایه‌ام فاطمه از نور خداست.
پی‌نوشت‌ها:
۱- سوره ۲۴، آیه ۳۵٫
۲- بحارالانوار، ج ۱۵، ص۱۰٫
کتاب فاطمة الزهراء از ولادت تا شهادت
